19 czerwca 2024

Kopanie torfu na zachodnim skraju Puszczy Zielonej (powiat przasnyski)

Dawniej, tj. ok. 90 lat temu, mój rodzinny Jednorożec był ośrodkiem wydobywania torfu. I nie tylko ta wieś, również inne na Kurpiach Zielonych. W poniższym tekście skupię się na zachodnim skraju regionu i opowiem o tym, jak pozyskiwano torf w kurpiowskiej części powiatu przasnyskiego i do czego go wykorzystywano. Pomijam inne ośrodki wydobycia torfu na Kurpiach, jak np. torfowisko Karaska, którego historię opisał Łukasz Gut. W opowieści o torfowiskach na przasnyskich Kurpiach opieram się na materiałach źródłowych, m.in. wspomnieniach pisanych i przekazanych mi ustnie, prasie, opracowaniach. Będziemy się poruszać w dolinie Orzyca, Płodownicy i Omulwi w dzisiejszych gminach Chorzele, Jednorożec (powiat przasnyski) i Baranowo (powiat ostrołęcki). Dawniej wszystkie należały do powiatu przasnyskiego, stąd określenie przasnyskie Kurpie.

16 czerwca 2024

Po tym poznasz Kurpiankę? Nakrycia głów panien z Kurpi Zielonych

Czółko to, wedle opisów etnografów i etnografek, ale też relacji przyjezdnych na Kurpiowszczyznę, jeden z najbardziej charakterystycznych elementów odświętnego stroju Kurpianek z Puszczy Zielonej. Jednak nawet w obrębie tego ikonicznego elementu stroju można zauważyć różnice między wzorami z różnych części regionu. Są też parafie, w których panny nie nosiły czółek, tylko korony. Kurpiowskie królowe? A jakże! Przekonaj się, jak różnorodne mogą być nakrycia głów młodych Kurpianek. Zapraszam do lektury.

11 czerwca 2024

MAŁA OJCZYZNA: Nadanie herbu i flagi gminie Jednorożec 7 czerwca 2003 r.

Z okazji 21. rocznicy nadania herbu i flagi gminie Jednorożec, która minęła 7 czerwca, zapraszam na opowieść o tym, jak doszło do uroczystości i jak świętowaliśmy ten ważny dzień. Opieram się głównie na materiałach udostępnionych przez Janinę Popiołek, ówczesną sekretarz gminy Jednorożec, która przekazała do Jednorożeckiego Archiwum Społecznego wiele materiałów na ten temat.