KALENDARIUM HISTORII EUROPY: listopad

Dzisiejszy post związany jest z rocznicą, jaka przypada 6 listopada oraz z produkcją, która jest emitowana na TVP 1 od 6 października. Dzisiejsza Turcja to raczej nie Europa, ale nie mogłam się powstrzymać ;) W końcu Turcja aspiruje do UE, część Turcji leży geograficznie w Europie, więc uznanie w tym po Turcji jako Europy ma jakieś podstawy :D

Zapraszam!

Myślę, że większość pilnie uważających na lekcjami historii spotkała się kiedyś z postacią sułtana Sulejmana Wspaniałego. Urodził się 520 lat temu i zapisał się w historii jako jeden z najwybitniejszych władców nie tylko swojej epoki, ale w historii. Sulejman Wspaniały władał imperium położonym na trzech kontynentach. W Europie podbił Węgry, obległ nawet Wiedeń. W Azji pokonał Persów i zdobył Irak. W Afryce Turcy dotarli do granic Etiopii. Osobiście brał udział w 13 wielkich wyprawach wojennych. Był nie tylko wybitnym wodzem, ale i administratorem. Turcy nazywają go Prawodawcą. Znał kilka języków obcych, był mecenasem sztuki (ufundował jeden z najpiękniejszych meczetów Stambułu), pisał wiersze. Prawdziwy człowiek renesansu! Dla Turków jest bohaterem narodowym. 

Źródło.

Ale nie będę Wam opisywać jego rządów ani życia osobistego, możecie poczytać o tym tutaj: KLIK. Ja polecę Wam dzisiaj serial o tym władcy. Dowiedziałam się o nim od mojego Narzeczonego (ja sama nie oglądam TV, bo nie mam telewizora :P).

"Wspaniałe stulecie" (tur. Muhtesem Yüzyil) pokazuje obraz XVI-wiecznej Turcji w czasach jej największej świetności. Głównym bohaterem produkcji jest Sulejman, najdłużej panujący władca Imperium Ottomańskiego, wybitny wódz, człowiek renesansu, rządzący w czasach, gdy na polskim tronie zasiadali ostatni Jagiellonowie. W haremie Sulejman znajduje miłość swojego życia. Aleksandra (lub Anastazja) Lisowska prawdopodobnie była córką prawosławnego proboszcza z Rohatyna, położonego ok. 70 km na południe od Lwowa. Około 1510 r. podczas najazdu tatarskiego została porwana. Sprzedana Turkom, trafiła do Stambułu. Tam na targu niewolników dziewczynę wyjątkowej urody dostrzegł jeden z dostojników, kupił i ofiarował sułtanowi Sulejmanowi. Około roku 1526 znalazła się w haremie Sulejmana Wielkiego, którego ponoć olśniła urodą, zyskując przywilej pierwszej nałożnicy sułtańskiej.

Źródło.

Serial porusza wiele istotnych kwestii istotnych, m.in. rolę kobiet w imperium, znaczenie islamu jako fundamentu rodziny oraz silną motywację jako sposób do osiągnięcia władzy. Portret Turków, nakreślony przez scenarzystów, to portret władców dumnych i silnych, konsekwentnych i wiernych swoim wartościom. Oprócz głównych bohaterów – sułtana oraz jego najbliższych – w filmie ukazano barwne życie całego pałacu, w tym także pracowników dworu, kucharki, pokojówki, lekarzy oraz zaplecze kuchenne. Ten kolorowy świat imperium tworzą także Żydzi, Grecy, Wenecjanie oraz przybysze z Krymu. Istotnym elementem opowieści o Sulejmanie jest także ukazywanie jego licznych wypraw wojennych oraz skutecznych podbojów kolejnych obszarów Europy. Choć siły sułtana sieją postrach wśród papieży i królów, on sam jawi się jako postać dobra, uczuciowa, wyrozumiała. Imperium Sulejmana to cywilizacja, w której nie ma podziału na wiarę, język czy pochodzenie etniczne. Niewolnice, które trafiają do haremu, już w pierwszych tygodniach otrzymują piękne stroje, lekcje języka, literatury oraz sztuki. Serial wyraźnie ukazuje także, że kwestia przejścia na islam jest dobrowolnym wyborem każdej z mieszkanek haremu, a sama Hürrem prawdopodobnie nigdy nie dokonuje zmiany wiary (choć w chwilach desperacji modli się do Allaha).

Źródło.

Postać rudowłosej Alexandry, która szybko rozkochuje w sobie sułtana, zyskując przydomek „haseki” – ulubienicy osmańskiego władcy, to uosobienie silnej i bezwzględnej kobiety, konsekwentnie wspinającej się po drabinie sukcesu i władzy. Bohaterka dość szybko uczy się, w jaki sposób manipulować dworem, by ten był gotów zrobić wszystko dla dobra jej prywatnego interesu, którym bez wątpienia jest bycie jedyną wybranką u boku ukochanego Sulejmana. W rezultacie Alexandra staje się jedną z najbardziej wpływowych postaci dworu. Tureccy widzowie pokochali Hürrem (muzułmańskie imię nadane jej przez Sulejmana) za jej umiejętność podnoszenia się z dna i pokonywania własnych słabości.

„Wspaniałe Stulecie” ukazuje świat barwny, kolorowy, pełen wielu nacji i wyznań, co z całą pewnością jest głównym powodem, dla którego serial cieszy się tak dużą popularnością za granicą. Najbliższy przyjaciel Sulejmana oraz najwyższy rangą urzędnik imperium tuż po sułtanie to Pargalı İbrahim Paşa, pochodzący z greckiej wsi Parga. Bohater wywodzi się z biednej, prostej rodziny chłopskiej, a w młodości trafił do niewoli – gdzie poznał i zaprzyjaźnił się z przyszłym sułtanem. Inteligencja, zdolności strategiczne oraz zasługi wojenne paszy skłoniły Sulejmana do oddania mu ręki jego ukochanej siostry Hatice Sultan, nie zważając na popełniany mezalians. Tak pozytywne przedstawienie postaci İbrahima to z całą pewnością ukłon w stronę widzów z Grecji, którzy z wielkim zaangażowaniem śledzą losy bohaterów serialu. Postać Hürrem Sultan, z racji swoich korzeni, szczególną sympatią cieszy się natomiast wśród widzów z Ukrainy oraz Rosji.

Źródło.

Producenci nie mieli kłopotów z odtworzeniem realiów, ponieważ zachowało się wiele wnętrz ze strojami, bronią, a nawet tronami z czasów osmańskich. Jednak tuż po emisji pierwszego odcinka tureccy historycy zarzucili producentom, że jedynie stroje oraz część lokalizacji pokrywa się z prawdziwą historią dworu. Wśród historycznych nieścisłości znalazły się sceny z haremu, który został pokazany jako element Pałacu Topkapi w roku 1520. W rzeczywistości nałożnice sułtana mieszkały w Pałacu Beyazıt aż do roku 1540, a ich twarze zakrywały chusty. Zdaniem ekspertów także orientalna muzyka oraz elementy tańca kobiet nie odzwierciedlają dawnej kultury ottomańskiej. Z największą falą krytyki spotkała się obyczajowość dworu sułtana, a przede wszystkim jego skłonność do romansów i rozkochiwania w sobie serc nałożnic. Konserwatyści zgodnie oskarżyli producentów o przeinaczanie faktów historycznych. Widzą oni w Sulejmanie niemal świętego i oskarżają producentów serialu o przedstawianie sułtana i jego potomstwa w złym świetle. 

Poza Turcją, serial cieszył się ogromnym zainteresowaniem na Bałkanach, Kaukazie oraz w krajach arabskich. W sumie obejrzało go ponad 200 mln ludzi w 52 krajach. W Bośni i Hercegowinie był najchętniej oglądanym serialem ubiegłego roku. Podobnie było w Serbii. W Grecji "Wspaniałe stulecie" spodobało się widzom tak bardzo, że zapragnęli się uczyć języka tureckiego, co zaniepokoiło biskupa Salonik. W Macedonii historia Sulejmana została zdjęta z anteny i zastąpiona lokalną produkcją, ponieważ politycy obawiali się wzrostu wpływu tureckiej kultury w kraju. Serial produkowany w Turcji od 2011 roku miał 139 dwugodzinnych odcinków, które w Polsce zostaną prawdopodobnie podzielone na krótsze części.

Serial “Wspaniałe stulecie" emitowany jest w TVP1 od poniedziałku do czwartku o 15.50 począwszy od 6 października. Dialogi na język polski przetłumaczyła Anna Mizrahi, tłumaczka kilku książek tureckiego noblisty Orhana Pamuka.

Źródło.

Serial dostępny będzie też w serwisie vod.tvp.pl: KLIK. Zapraszam też na fanpage'a serialu na Facebooku: KLIK.

I na koniec zachęcam także do posłuchania audycji na temat Roksolany: KLIK. Opowiada prof. Dariusz Kołodziejczyk z IH UW.

Źródło.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5.

Do następnego!