ROK KOLBERGA 2014

Chyba nie byłabym sobą, gdybym nie napisała o Roku Kolberga! Niestety, niewiele osób wie, kim był patron 2014 roku, a naprawdę warto znać tę postać. Jeśli chcecie się dowiedzieć więcej o osobie, którą Sejm RP uhonorował w tym roku, zostańcie ze mną.

Zapraszam!

Dzisiaj, 22 lutego 2014 roku obchodzimy 200. rocznicę urodzin Oskara Kolberga, wybitnego folklorysty i etnografa o najbogatszym dorobku w dziewiętnastowiecznej Europie – utrwalił, w wydanych za życia 33 tomach monografii regionalnych, wierny obraz polskiej sztuki i kultury ludowej. Uważał on, że zachowanie tradycji stworzy fundament sprzyjający odrodzeniu Polski.

Źródło.

Henryk Oskar Kolberg urodził się 22 lutego 1814 roku w Przysusze (pow. opoczyński, koło Radomia). Był synem Juliusza Kolberga, ewangelika z Maklemburgii, kartografa, profesora miernictwa i geodezji na Uniwersytecie Warszawskim (przybyłego z Prus w roku 1798). W 1817 r. rodzina przeniosła się do Warszawy w związku z powołaniem na stanowisko profesora Uniwersytetu Warszawskiego Juliusza Kolberga. W latach 1823–1830 Oskar Kolberg był uczniem renomowanego Liceum Warszawskiego, równocześnie uczył się muzyki. Po powstaniu listopadowym i zamknięciu Liceum Warszawskiego kontynuował studia muzyczne w Berlinie (1835–1836). Po powrocie do Warszawy, około roku 1839, zaczął zapisywać melodie ludowe, najpierw w okolicach Warszawy, stopniowo poszerzając badania na dalsze regiony. Jako kompozytor, uzupełniał zbiory pieśni o zapis melodii. Publikując pieśni ludowe dołączał do nich opracowany przez siebie akompaniament fortepianowy. Z czasem jednak zmieniło się jego podejście – bardziej niż kompozytorem, stał się etnografem. Efektem jego pracy na ludowymi pieśniami było wydanie w 1857r. dzieła pt. Pieśni ludu polskiego. W roku 1865 przedstawił na łamach czasopisma „Biblioteka Warszawska” swój program badań etnograficznych i opracowywania ich wyników w postaci etnograficzno-folklorystycznych monografii regionalnych. Odtąd konsekwentnie realizował tę koncepcję, wydając w latach 1865–1869 trzy tomu dzieła Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce i szukał środków finansowych na druk tomów następnych. Do roku 1890 udało mu się wydać 33 tomy Ludu. Innym dziełem badacza są Obrazy etnograficzne, wydane w 10 tomach. Lud przedstawia stan kultury ludowej w XIX wieku z całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej, jej zróżnicowanie regionalne i bogactwo. Żaden inny naród europejski nie ma takiego zespołu źródeł z tej epoki, zwłaszcza z zakresu muzyki ludowej, opracowanego według systematycznie realizowanego planu.

W roku 1871 Kolberg przeniósł się z Warszawy w okolice Krakowa, ponieważ Krakowskie Towarzystwo Naukowe, którego stał się członkiem, podjęło się współfinansowania Ludu. Zobowiązanie to przejęła w 1873 roku utworzona właśnie Akademia Umiejętności. Kolberg został jej członkiem, a rok później przewodniczącym sekcji antropologicznej. Zmarł 3 czerwca 1890 r.

Pozostawił ogromny zespół rękopisów, zawierający głównie materiały folklorystyczne i etnograficzne i na ich podstawie wydano drukiem następne monografie. Jego Dzieła wszystkie, wydawane przez Instytut im. Oskara Kolberga w Poznaniu, obejmują także jego dorobek kompozytorski i liczą, jak dotychczas 85 tomów. Dokumentacja zgromadzona przez Oskara Kolberga już od blisko stu pięćdziesięciu lat służy, zgodnie z zamierzeniem autora, przede wszystkim polskiej etnografii, folklorystyce i etnomuzykologii.

Rok Kolberga 2014 ustanowiony został przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 6 grudnia 2013 roku z okazji przypadającej w 2014 roku 200. rocznicy urodzin Oskara Kolberga, wybitnego folklorysty i etnografa. W uzasadnieniu decyzji znalazły się następujące słowa: Dorobek naukowo-badawczy Oskara Kolberga dokumentujący kulturę ludową XIX wieku jest imponujący ze względu na wszechstronny zakres jego zainteresowań kulturą ludu oraz geografię badań, obejmującą Polskę przedrozbiorową i obszary ludowych kultur Ukrainy, Białorusi, Litwy, Sląska, Słowian Południowych, Lużyczan, Czechów i Słowaków. Rocznica obchodzona jest pod auspicjami UNESCO. Obchody Roku Kolberga finansowane są ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Szczegóły dotyczące obchodów Roku Kolberga dostępne są na stronie www.kolberg2014.org.pl.

Aby być na bieżąco, zapraszam Was do polubienia strony ROK KOLBERGA 2014 oraz OSKAR KOLBERG na Facebooku.

Kolberga poznałam, szukając materiałów regionalnych. O Kurpiach pisał w 27. tomie swego dzieła. Część czwarta serii mazowieckiej przynosi obraz etnograficzny tzw. Mazowsza Starego (Mazury, Kurpie), tj. północnego obszaru regionu, po prawej stronie Wisły i Bugu oraz nad Narwią i Wkrą. W pięciu typowych dla monografii Kolberga działach zawarty jest: opis historyczno-geograficzny kraju (Lipnowskie, tj. dawna Ziemia Dobrzyńska, Płockie, Mławskie, Przasnyskie, Pułtuskie, Ostrołęckie, Kolneńskie), opis ludu (Dobrzyniaki, Mazury, Kurpie) ze szczególnym uwzględnieniem Kurpiów, obszerny rozdział poświęcony zwyczajom, opis dożynek, charakterystyka obrzędów, gdzie obok chrzcin i pogrzebu omówionych jest 9 wesel, oraz 266 pieśni powszechnych. W sumie w trzech ostatnich rozdziałach znalazło się 439 pieśni. Na uwagę zasługuje fakt, że Kolberg przedstawił tu obszernie kulturę Puszczy Kurpiowskiej, której wielostronna odrębność kulturowa stanowiła już przed Kolbergiem przedmiot zainteresowania badaczy (K.W. Wójcicki, A. Połujański, Z. Gloger i in.). Materiał w tomie pochodzi przede wszystkim z własnych badań terenowych Kolberga oraz od korespondentów (m.in. P. Jahołkowskiego, R. Korbasińskiego), a także uzupełniony jest cytatami z literatury (K.W. Wójcicki, A. Połujański, W.H. Gawarecki, F. Kozłowski), zwłaszcza przy opisie etnograficznym. Dołączone na końcu przypisy zostały wybrane z publikacji i zawierają głównie informacje o dziejach Mazowsza, a także kilka podań i pieśni.

Źrodło.

A co Kolberg napisał o Kurpiach, możecie zobaczyć i przeczytać: KLIK. Czwarty tom Mazowsza jest dostępny online TUTAJ.

Źródła: 1, 2, 3. 

Cieszę się, że doceniono dorobek i osobę Oskara Kolberga. Myślę, że wśród etnografów nie ma on sobie równych. Chciałabym kiedyś stworzyć tak ważne dzieło. Marzenie? Zobaczymy :)

Do następnego :)